Skip to main content

KAPITULO VIII DELINEASYON UG PAG-ILA SA ANCESTRAL DOMAINS

GIPADAYAG ni SEC. 51. Delineation ug Pag-ila sa Ancestral Domains. -Ang
self-delineation mao ang giya nga prinsipyo sa pag-ila ug delineation sa ancestral domains.
Sa ingon niini, ang hingtungdan nga mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad
adunay usa ka mahukmanong tahas sa tanang kalihokan nga may kalabotan niini. Ang
Gipanumpaan nga Pahayag sa mga Tigulang bahin sa kasangkaran sa mga teritoryo ug mga
kasabotan/kasugtanan nga gihimo uban sa silingang mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad, kon aduna man, kinahanglanon sa pagdeterminar niining
tradisyonal nga mga teritoryo. Ang Gobyerno mohimo sa gikinahanglan nga mga lakang sa
pag-ila sa mga yuta nga tradisyonal nga giokupar sa mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad ug paggarantiya sa epektibong pagpanalipod sa ilang mga
katungod sa

15

pagpanag-iya ug pagpanag-iya niini. Kinahanglang himuon ang mga lakang sa angay nga
mga kaso aron mapanalipdan ang katungod sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang
Lumad nga hingtungdan sa yuta nga dili na sila eksklusibong giokupahan, apan diin sila
adunay tradisyonal nga agianan alang sa ilang panginabuhi ug tradisyonal nga mga
kalihokan, partikular na sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad nga nomadiko
ug/o nagbalhinbalhin nga mga mag-uuma.
GIPADAYAG ni SEC. 52. Proseso sa Delineasyon. - Ang pag-ila ug delineasyon sa ancestral
domains pagabuhaton subay sa mosunod nga mga pamaagi:
a) Ancestral Domains Delineated Before this Act.- Ang mga probisyon sa ubos dili magamit
sa ancestral domains/yuta nga nadelineate na sumala sa DENR Administrative Order No. 2,
series of 1993, o sa ancestral lands ug domains nga delineate ubos sa bisan unsa nga
komunidad/
programa sa ancestral domain sa wala pa ang paghimo niini nga balaod. Ang mga
Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad kansang yutang kabilin/mga dominyo opisyal
nga gilatid sa wala pa ang paghimo niini nga balaod adunay katungod sa pag-aplay alang

sa pag-isyu og Certificate of Ancestral Domain Title (CADT) sa maong lugar nga dili
moagi sa proseso nga gilatid dinhi;
b) Petisyon alang sa Delineation. - Ang proseso sa pagdelineate sa usa ka espesipikong
perimeter mahimong sugdan sa NCIP uban sa pagtugot sa hingtungdan nga ICC/Katawhang
Lumad, o pinaagi sa Petition for Delineation nga gisang-at sa NCIP, sa mayoriya sa mga
miyembro sa ICCs/Katawhang Lumad;
c) Tukma nga Delineation. - Ang opisyal nga delineation sa ancestral domain boundaries
lakip na ang census sa tanang membro sa komunidad niini, ipahigayon dayon sa Ancestral
Domains Office sa pag-file sa aplikasyon sa mga hingtungdang Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad. Ang delineasyon pagahimoon sa koordinasyon sa komunidad
nga hingtungdan ug sa tanang panahon maglakip sa tinuod nga pag-apil ug partisipasyon sa
mga miyembro sa komunidad nga hingtungdan;
d) Kinahanglanon ang Pamatuod. - Ang Proof of Ancestral Domain Claims kinahanglan
maglakip sa testimonya sa mga tigulang o komunidad ubos sa panumpa, ug uban pang mga
dokumento direkta o dili direkta nga nagpamatuod sa pagpanag-iya o pag-okupar sa lugar
sukad pa kaniadto sa maong mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad sa konsepto sa
mga tag-iya nga mahimong bisan kinsa (I) sa mosunod nga tinuod nga mga dokumento:
1) Sinulat nga mga asoy sa mga kostumbre ug tradisyon sa mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad;
2) Sinulat nga mga asoy sa istruktura ug institusyon sa politika sa mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad;
3) Mga hulagway nga nagpakita sa taas nga panahon nga trabaho sama sa mga karaang
pagpaayo, lubnganan, sagradong mga dapit ug karaang mga baryo;
4) Mga kasaysayan nga asoy, lakip ang mga kasabutan ug mga kasabutan mahitungod sa mga
utlanan nga gisudlan sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad nga may kalabotan
sa ubang mga Lumadnong Komunidad/lP;
5) Mga plano sa survey ug mga sketch nga mapa;
6) Antropolohiyang datos;
7) Mga survey sa genealogical;
8) Mga hulagway ug deskriptibong mga kasaysayan sa tradisyonal nga komunal nga
kalasangan ug mga dapit sa pagpangayam; 9) Mga hulagway ug deskriptibong
kasaysayan sa tradisyonal nga mga landmark sama sa kabukiran, suba, sapa, tagaytay,
bungtod, terraces ug uban pa; ug
10) Pagsulat sa mga ngalan ug lugar nga nakuha gikan sa lumad nga diyalekto sa komunidad.
e) Pag-andam sa mga Mapa. - Pinasikad sa maong imbestigasyon ug sa mga kaplag sa
kamatuoran base niini, ang Ancestral Domains Office mag-andam ug perimeter map,
kompleto sa teknikal nga mga deskripsyon, ug usa ka deskripsyon sa natural nga mga
bahin ug mga timaan nga gidawat niini;

16

f) Report sa Imbestigasyon ug Ubang mga Dokumento. - Usa ka kompletong kopya sa
pasiuna nga census ug usa ka taho sa imbestigasyon, kinahanglang andamon sa Ancestral
Domains Office sa NCIP;

g) Pahibalo ug Publikasyon. - Usa ka kopya sa matag dokumento, lakip ang usa ka hubad sa
lumad nga pinulongan sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad nga hingtungdan
i-post sa usa ka prominenteng dapit niini sulod sa labing menos kinse (15) ka adlaw. Ang
kopya sa dokumento kinahanglan usab nga i-post sa lokal, probinsyal ug rehiyonal nga mga
buhatan sa NCIP, ug ipatik sa usa ka mantalaan nga adunay kinatibuk-ang sirkulasyon kausa
sa usa ka semana sulod sa duha (2) ka sunod-sunod nga mga semana aron tugotan ang ubang
mga claimant nga mosang-at og oposisyon niini sulod sa kinse (15) ka adlaw gikan sa petsa
sa maong publikasyon: Sa kondisyon, Nga sa mga dapit nga walay ingon nga mantalaan nga
anaa, mag-broadcast lamang sa: maisip nga igo kung ang mantalaan ug estasyon sa radyo
wala magamit;
h) Pag-endorso sa NCIP. - Sulod sa kinse (15) ka adlaw gikan sa pagmantala, ug sa proseso sa
pag-inspeksyon, ang Ancestral Domains Office mag-andam ug report ngadto sa NCIP nga
mag-endorso sa paborableng aksyon sa usa ka pag-angkon nga giisip nga adunay igong
pruweba. Bisan pa, kung ang pruweba giisip nga dili igo, ang Ancestral Domains Office
kinahanglan nga magsumite sa dugang nga ebidensya: Kung, nga ang Ancestral Domains
Office kinahanglan nga isalikway ang bisan unsang pag-angkon nga giisip nga dayag nga
bakak o malimbungon pagkahuman sa pag-inspeksyon ug pag-verify: Gihatag, dugang pa,
Nga sa kaso sa pagsalikway, ang Opisina sa Ancestral Domains maghatag sa aplikante sa
tanan nga pahibalo, nga adunay sulud nga pahibalo, nga adunay sulud nga pahibalo. Ang
pagdumili mahimong maapela sa NCIP: Gawas pa, nga sa mga kaso diin adunay
nagkasumpaki nga mga pag-angkon sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad sa
mga utlanan sa mga pag-angkon sa ancestral domain, ang Opisina sa Ancestral Domains
mohimo sa mga nag-away nga partido nga magkita ug tabangan sila sa paghimo sa usa ka
pasiuna nga resolusyon sa panagbangi, nga wala’y pagpihig sa tibuuk nga seksyon sa ubos
nga hukom sumala sa husay sa ubos.
i) Pag-turnover sa mga Lugar Sulod sa Ancestral Domains nga Gidumala sa Ubang mga
Ahensya sa Gobyerno. - Ang Chairperson sa NCIP mosertipika sa Blat nga ang lugar nga
sakop usa ka ancestral domain. Ang mga kalihim sa Department of Agrarian Reform,
Department of Environment and Natural
Mga Kapanguhaan, Departamento sa Interior ug Lokal nga Gobyerno, ug Departamento sa
Hustisya, ang Komisyoner sa National Development Corporation, ug bisan unsang uban pang
ahensya sa gobyerno nga nag-angkon nga hurisdiksyon sa lugar kinahanglan ipahibalo Niini.
Ang ingon nga pahibalo magtapos sa bisan unsang ligal nga sukaranan alang sa hurisdiksyon
nga giangkon kaniadto;
j) Pag-isyu sa CADT. - Ang mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad kansang mga
yutang kabilin opisyal nga gilatid ug gitino sa NCIP kinahanglang hatagan ug CADT sa
ngalan sa hingtungdang komunidad, nga adunay listahan sa tanang dosis nga giila sa census;
ug
k) Pagparehistro sa mga CADT. - Ang NCIP kinahanglang magparehistro ug giisyu nga mga
sertipiko sa mga titulo sa ancestral domain ug mga sertipiko sa ancestral lands tides sa dili pa
ang She Register of Deeds sa dapit diin nahimutang ang propyedad.
GIPADAYAG ni SEC. 53. Pag-ila, Delineasyon ug Sertipikasyon sa Ancestral
a) Ang alokasyon sa mga yuta sulod sa bisan unsang ancestral domain ngadto sa indibidwal
o lumad nga korporasyon (pamilya o clan) nga mga claimant itugyan ngadto sa hingtungdan

nga mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad nga modesisyon pinasubay sa
kostumbre ug tradisyon;

17

b) Ang indibidwal ug lumad nga corporate claimants sa yutang kabilin nga wala sa sulod sa
ancestral domains, mahimong opisyal nga maestablisar ang ilang mga claim pinaagi sa
pag-file og mga aplikasyon para sa pag-ila ug delineation sa ilang mga claims sa Ancestral
Domains Office. Ang usa ka indibidwal o giila nga ulo sa usa ka pamilya o clan mahimong
mag-file sa ingon nga aplikasyon alang kaniya o alang sa iyang pamilya o clan, matag usa;
c) Ang mga pamatuod sa maong mga pag-angkon kinahanglan nga mag-uban sa porma sa
aplikasyon nga maglakip sa testimonya ubos sa panumpa sa mga tigulang sa komunidad ug
uban pang mga dokumento direkta o dili direkta nga nagpamatuod sa pagpanag-iya o
pag-okupar sa mga lugar sukad pa kaniadto sa indibidwal o korporasyon nga mga claimant sa
konsepto sa mga tag-iya nga mahimong bisan unsa sa tinuod nga mga dokumento nga gilista
ubos sa Sec. 52 (d) niini nga Balaod, lakip ang mga deklarasyon sa buhis ug mga pruweba sa
pagbayad sa mga buhis;
d) Ang Opisina sa Ancestral Domains mahimong mangayo gikan sa matag ancestral claimant
sa pagsumite sa uban pang mga dokumento, Sworn Statements ug uban pa, nga sa iyang
opinyon, mahimong maghatag ug kahayag sa katinuod sa sulod sa aplikasyon/claim;
e) Sa pagkadawat sa mga aplikasyon alang sa delineasyon ug pag-ila sa mga pag-angkon sa
yutang kabilin, ang Opisina sa Ancestral Domains ang magpahinabo sa pagmantala sa
aplikasyon ug usa ka kopya sa matag dokumento nga gisumite lakip ang paghubad sa lumad
nga pinulongan sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad nga hingtungdan sa usa
ka prominenteng dapit niini sulod sa labing menos kinse (15) ka adlaw. Ang kopya sa
dokumento kinahanglan usab nga i-post sa lokal, probinsyal, ug rehiyonal nga mga buhatan sa
NCIP ug ipatik sa usa ka mantalaan nga adunay kinatibuk-ang sirkulasyon kausa sa usa ka
semana sulod sa duha (2) ka sunod-sunod nga mga semana aron tugotan ang ubang mga
nag-angkon sa pag-file og oposisyon niini sulod sa kinse (15) ka adlaw gikan sa petsa sa
maong publikasyon: Sa kondisyon, Nga sa mga dapit nga walay ingon nga mantalaan nga
anaa, magsibya lamang: maisip nga igo kung ang mga mantalaan ug estasyon sa radyo wala
magamit;
f) Kinse (15) ka adlaw human sa maong publikasyon, ang Opisina sa Ancestral Domains
mag-imbestigar ug mag-inspeksyon sa matag aplikasyon, ug kung mapamatud-an nga merito,
magpahinabo ug parcellary survey sa lugar nga giangkon. Ang Opisina sa Ancestral Domains
kinahanglan nga mosalikway sa bisan unsang pag-angkon nga giisip nga tinuod nga bakak o
malimbungon pagkahuman sa pagsusi ug pag-verify. Sa kaso sa pagsalikway, ang Ancestral
Domains Office mohatag sa aplikante og tukmang pahibalo, kopya nga gihatag sa tanan nga
hingtungdan, nga adunay mga basehan sa pagdumili. Ang pagdumili mahimong maapela sa
NCIP. Sa kaso sa nagkasumpaki nga mga pag-angkon sa mga indibidwal o lumad nga
corporate claimants, ang Ancestral Domains Office kinahanglan magpahinabo sa mga
nag-away nga partido nga magkita ug tabangan sila sa paghimo sa usa ka pasiuna nga
resolusyon sa panagbangi, nga walay pagpihig sa hingpit nga paghukom niini sumala sa Sec.
62 niini nga Balaod. Sa tanan nga mga proseso alang sa pag-ila o delineasyon sa mga
ancestral domain nga gihatag dinhi, ang Direktor sa Yuta magrepresentar sa interes sa
Republika sa Pilipinas; ug

g) Ang Opisina sa Ancestral Domains kinahanglang mag-andam ug mosumitir ug report
sa matag aplikasyon nga gisurbi ug gilatid ngadto sa NCIP, nga maoy mo-evaluate sa
report nga gisumite. Kung makita sa NCIP nga merito ang maong pag-angkon, mag-isyu
kini og sertipiko sa yutang kabilin, nga magdeklara ug magpamatuod sa pag-angkon sa
matag indibidwal o korporasyon (pamilya o clan) nga nangangkon sa yutang kabilin.

18

GIPADAYAG ni SEC. 54. Malimbongon nga mga Pangangkon. - Ang Ancestral
Domains sa mga kuto mahimong, sa sinulat nga hangyo gikan sa ICCs/lPs, magrepaso sa
kasamtangan nga mga pag-angkon nga malimbongon nga nakuha sa bisan kinsang tawo o
komunidad. Ang bisan unsang pag-angkon nga nakit-an nga malimbongon nga nakuha sa,
ug gi-isyu sa, bisan kinsa
tawo o komunidad mahimong kanselahon sa NCIP human sa angay nga pahibalo ug
pagdungog sa tanang hingtungdan nga partido.
GIPADAYAG ni SEC. 55. Komunal nga Katungod. - Ubos sa Seksyon 56 niini, ang mga
lugar sulod sa ancestral domains, delineate man o wala, pagaisipon nga communal hold:
Kung ang communal rights ubos niini nga Act dili isipon nga co-ownership nga gihatag sa
Republic Act. 386, o nailhan nga Bag-ong Kodigo Sibil.
GIPADAYAG ni SEC. 56. Naglungtad nga Property Rights Regimes. - Ang mga katungod sa
propyedad sulod sa ancestral domains nga anaa na ug/o gitugyan sa pagkaepektibo niini nga
Act, kinahanglang ilhon ug tahuron.
GIPADAYAG ni SEC. 57. Natural nga mga Kapanguhaan sulod sa Ancestral Domains. - Ang
mga ICC/Katawhang Lumad kinahanglan adunay prayoridad nga mga katungod sa pag-ani,
pagkuha, pagpalambo o pagpahimulos sa bisan unsang natural nga kahinguhaan sulod sa
ancestral domains. Ang dili membro sa hingtungdan nga mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad mahimong tugutan nga moapil sa pagpalambo ug paggamit sa
natural nga kahinguhaan sulod sa panahon nga dili molapas sa baynte singko (25) ka tuig nga
mabag-o sulod sa dili molapas sa baynte singko (25) ka tuig: Sa kondisyon, Nga ang usa ka
pormal ug sinulat nga kasabotan gisudlan sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad
nga hingtungdan, o nga ang komunidad, miuyon sa paghimog desisyon subay sa: Gihatag, sa
katapusan, Nga ang NCIP mahimong mogamit sa mga gahum sa pagbisita ug mohimo ug
angay nga aksyon aron mapanalipdan ang mga katungod sa mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad ubos sa parehas nga kontrata.
GIPADAYAG ni SEC. 58. Mga Pagkonsiderar sa Kalikopan. - Ang mga ancestral domain o
mga bahin niini, nga makita nga gikinahanglan para sa mga kritikal nga watershed, bakhaw,
wildlife sanctuaries, kamingawan, protected area, forest cover, o reforestation nga gitino sa
tukma nga mga ahensya nga adunay hingpit nga partisipasyon sa mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad nga hingtungdan kinahanglang huptan, dumalahon ug
pauswagon alang sa maong mga katuyoan. Ang hingtungdan nga mga Lumadnong
Komunidad/Katawhang Lumad hatagan ug responsibilidad sa pagmentinar, pagpalambo,
pagpanalipod ug pagkonserbar sa maong mga dapit uban sa hingpit ug epektibo nga tabang sa
mga ahensya sa gobyerno. Kung ang mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad

magdesisyon sa pagbalhin sa responsibilidad sa mga lugar, ang maong desisyon kinahanglang
himoon pinaagi sa pagsulat. Ang pag-uyon sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang
Lumad kinahanglan nga maabot pinasubay sa naandang mga balaod niini nga walay pagpihig
sa mga batakang kinahanglanon sa kasamtangang mga balaod sa gawasnon ug nauna nga
nahibal-an nga pagtugot: Sa kondisyon, Nga ang pagbalhin temporaryo lang ug sa katapusan
mobalik ngadto sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad subay sa usa ka
programa alang sa pagbalhin sa teknolohiya: Sa kondisyon, dugang pa, Nga walay mga
Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad nga dili mabalhin ubos sa espesipikong bahin
niining maong seksyon. mga tawo nga gitugutan sa paghatag pagtugot.
GIPADAYAG ni SEC. 59. Precondition sa Sertipikasyon. - Ang tanan nga mga departamento
ug uban pang ahensya sa gobyerno kinahanglan nga higpit nga gimandoan gikan sa pag-isyu,
pagbag-o, o paghatag sa bisan unsang konsesyon, lisensya o pag-arkila, o pagsulod sa bisan
unsang kasabutan sa pagbahinbahin sa produksiyon, nga wala’y una nga sertipikasyon gikan
sa NCIP nga ang lugar nga apektado dili mag-overlap sa bisan unsang ancestral domain. Ang
ingon nga sertipikasyon
ipagawas lamang human ang usa ka field-based nga imbestigasyon gihimo sa Ancestral
Domains Office sa dapit nga hingtungdan: Sa kondisyon, Nga walay sertipikasyon ang
igahatag sa NCIP nga walay libre ug una nga nahibal-an ug sinulat nga pagtugot sa mga
Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad nga hingtungdan: Sa paghatag, dugang pa, Nga
walay departamento, ahensya sa gobyerno o gipanag-iya o kontrolado sa gobyerno nga
korporasyon ang mahimong mag-isyu ug bag-ong konsesyon, o usa ka kasabutan sa
pag-abang sa produksyon: Sa kataposan, nga ang mga Lumadnong Komunidad/Katawhang
Lumad adunay

19

katungod sa pagpahunong o pagsuspenso, subay niini nga Balaod, sa bisan unsang
proyekto nga wala makatagbaw sa gikinahanglan niini nga proseso sa konsultasyon.
GIPADAYAG ni SEC. 60. Exemption sa mga Buhis. - Ang tanan nga yuta nga gipamatud-an
nga ancestral domain kinahanglan nga gawasnon sa mga buhis sa real property, espesyal nga
mga buhis, pagtapos sa ubang mga porma sa pagsingil gawas sa bahin sa ancestral domain
nga aktuwal nga gigamit alang sa dinagkong agrikultura, komersyal nga kalasangan nga
plantasyon ug mga katuyoan sa pinuy-anan o kung titlohan sa mga pribado nga tawo: Kung
ang tanan nga mga kinahanglanon gamiton aron mapadali ang pagpauswag ug pagpaayo sa
yuta.
GIPADAYAG ni SEC. 61. Temporaryo nga Gahum sa Pagpangayo. - Sa wala pa ang
pagtukod sa usa ka institusyonal nga kapasidad sa pagsurbey diin kini epektibo nga
makatuman sa iyang mandato, apan sa bisan unsang kaso nga dili molapas sa tulo (3) ka tuig
human sa pagkamugna niini, ang NCIP kay gitugotan sa paghangyo sa Department of
Environment and Natural Resources (DENR) survey teams ingon man sa uban nga parehas
nga may katakus nga private survey teams, pinaagi sa Memorandum of Agreement (MOA),
sa pagdeline sa domain perimeterance. Ang Sekretaryo sa DENR kinahanglang
mo-accommodate sa bisan unsa nga hangyo sulod sa usa (I) ka bulan sa pag-isyu niini: Kon,
nga ang Memorandum of Agreement maglatid, ug uban pa, usa ka probisyon alang sa
pagbalhin sa teknolohiya ngadto sa NCIP.
GIPADAYAG ni SEC. 62. Resolusyon sa mga Panagbangi. - Sa mga kaso sa nagkasumpaki

nga interes, diin adunay dili maayo nga mga pag-angkon sulod sa ancestral domains nga
gilatid sa survey nga plano, ug nga dili masulbad, ang NCIP mopatalinghug ug mohukom,
human sa pahibalo ngadto sa tukma nga mga partido, ang mga panaglalis nga mitumaw gikan
sa delineation sa maong mga ancestral domain: Kon ang panaglalis tali ug/o taliwala sa ilang
naandan nga mga utlanan, sundon. Ang NCIP kinahanglan nga magproklamar sa
gikinahanglan nga mga lagda ug regulasyon aron matuman ang iyang mga katungdanan sa
paghusay: Kon, dugang pa, Nga ang bisan unsang desisyon, mando, award o hukom sa NCIP
sa bisan unsang panaglalis sa ancestral domain o sa bisan unsang butang nga may kalabotan
sa aplikasyon, pagpatuman, pagpatuman ug paghubad niini nga Balaod mahimong dad-on
alang sa Petition for Review ngadto sa Court of Appeals sulod sa kinse ka adlaw (15)
GIPADAYAG ni SEC. 63. Magamit nga mga Balaod. - Ang mga naandang balaod, tradisyon
ug gawi sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad sa yuta diin mitumaw ang
panagsumpaki kinahanglan una nga ipadapat may kalabotan sa mga katungod sa
pagpanag-iya, pag-angkon ug pagpanag-iya, panulundon nga pagpuli ug paghusay sa mga
panagbangi sa yuta. Ang bisan unsang pagduhaduha o kalibog sa paggamit ug paghubad sa
mga balaod kinahanglang sulbaron pabor sa mga Lumadnong Komunidad/Katawhang Lumad.
GIPADAYAG ni SEC. 64. Mga Lakang sa Remedial. - Ang expropriation mahimong gamiton
sa pagsulbad sa mga panagbangi sa interes nga nagsunod sa prinsipyo sa "komon nga
kaayohan." Ang NCIP mohimo ug tukma nga legal nga aksyon alang sa pagkansela sa opisyal
nga dokumentado nga mga titulo nga nakuha sa ilegal nga paagi: Sa kondisyon, Nga ang
maong pamaagi magsiguro nga ang mga katungod sa mga tag-iya sa maayong pagtuo
kinahanglang tahuron: Kon dugang pa, Nga ang aksyon alang sa pagkansela kinahanglang
sugdan sulod sa duha (2j ka tuig gikan sa pagka-epektibo niini nga Act: Sa paghatag, sa katapusan, nga ang aksyon alang sa reconveyance sa sulod sa 0.